Trần Trung Kiên – Người giúp bạn viết sách hay và bán chạy với kinh nghiệm hơn nửa
thập kỷ về viết sách, xuất bản, phát hành sách
Trần Trung Kiên được biết đến như là hiện tượng của làng sách tại Việt
Nam khi tác phẩm đầu tay đạt được giải Fahasa – Sách được bạn đọc yêu thích
trong cả nước bình chọn năm 2012. Hiện nay anh chuyên giúp các tác giả viết sách, xuất bản, phát hành sách tại Việt Nam với hướng đi đúng ngay từ
đầu.
Sau đây là những câu hỏi được đặt ra bởi tác giả Trần Trung Kiên và cũng được trả lời bởi
anh để giúp các bạn trẻ viết sách, xuất bản, phát hành sách
tốt hơn. Trong phần này chỉ những câu hỏi và trả lời liên quan đến “viết sách” – một lĩnh vực khá mới mẻ tại Việt Nam
Hỏi (Trần Trung Kiên): Làm thế nào để có
một bài viết hay?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Hãy viết bài viết
đó vì độc giả chứ không phải vì bạn!
Hỏi (Trần Trung Kiên): Làm thế nào để có
một bài viết vì độc giả?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Hãy đứng dưới góc
nhìn của độc giả và bạn phải viết từ nơi độc giả suy nghĩ, chứ không phải đứng
dưới góc nhìn của mình và viết từ nơi góc nhìn của mình.
Hỏi (Trần Trung Kiên): Làm thế nào để viết
một quyển sách hay và bán chạy?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Để viết một quyển
sách hay, hãy viết sách “vì độc giả và cho độc giả” chứ không phải viết sách “vì bạn và cho bạn”. Còn để một quyển sách bán chạy thì bao gồm
nhiều thứ lắm! Tuy nhiên có thể liệt kê vài điều quan trọng để có được một quyển
sách bán chạy. Thứ nhất: Quyển sách đó phải hay trước đã (Một quyển sách hay có
thể không bán chạy, nhưng một quyển sách bán chạy trước tiên phải là một quyển
sách hay). Thứ hai: Quyển sách phải vừa có tính thời sự, vừa có tính thời đại
mà lại có giá trị vĩnh hằng. Thứ ba: Quyển sách phải giải quyết được vấn đề nổi
cộm của xã hội hoặc là đưa độc giả nhận ra được vấn đề nổi cộm của xã hội. Thứ
tư: Phải có một chương trình PR – marketing bài bản để tác phẩm đến tay được
người đọc. Và nhiều thứ khác, trong đó có một tuyệt chiêu để quyển sách bán chạy
được sử dụng bởi những chuyên gia hàng đầu thế giới về viết sách trong mọi lĩnh
vực, nhưng tôi sẽ không nói ra đây. Bởi đơn giản: Nếu vũ khí được trao cho đúng
người – họ sẽ bảo vệ đồng loại, còn cũng chính vũ khí đó được trao cho sai người
– họ sẽ giết chết đồng loại. Cho nên tôi sẽ không bao giờ tiết lộ bí quyết tuyệt
mật về viết sách trừ phi tôi biết đó là “người đúng”.
Hỏi (Trần Trung Kiên): Có thể viết sách mà không xuất bản được không?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Về cơ bản đã viết sách thì phải xuất bản. Có nhiều hình thức xuất bản, với tư cách là tác giả bạn không nhất thiết phải xuất bản bởi một nhà xuất bản tại Việt Nam mới được gọi là xuất bản. Nhiều tác giả trẻ trên thế giới kiếm được thu nhập hàng ngàn đô một
tháng chỉ bởi xuất bản ebooks và phân phối chúng qua Internet. Về cơ bản bạn
có thể viết sách (hay) mà không nhất thiết xuất bản. Tuy nhiên để có
thể phân phối tác phẩm ebook được thì bạn nên có một tác phẩm xuất bản để tạo uy tín và tiếng vang, còn những tác phẩm còn lại bạn có thể xuất bản qua Internet và phân phối chúng.
Hỏi (Trần Trung Kiên): Sự khác nhau bởi xuất bản qua Internet và xuất bản thực sự có đơn vị bảo lãnh
là Nhà xuất bản tại Việt Nam?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Khác nhau nhiều lắm!
Xuất bản có đơn vị bảo trợ thông tin nhận được uy tín từ cộng đồng hơn. Xuất bản kiểu truyền thống giúp bạn định vị mình như là một chuyên gia uy
tín trong ngành, có thương hiệu về tên tuổi lẫn sự tin tưởng. Khách hàng mua
sách của bạn nhiều khi là sự mến mộ chứ chưa nhất thiết là có nhu cầu. Về mọi mặt:
Xuất bản truyền thống (sách in) vẫn là lợi thế nhất cho đến bây giờ. Cho nên
tôi khuyên bạn nên xuất bản với hình thức sách in. Có câu nói rất hay về viết sách và xuất bản mà tôi nhớ mãi: “Nếu cuộc đời đáng sống thì cũng đáng
được viết lại. Nếu cuộc đời đáng được viết lại thì cũng đáng được xuất bản”.
Hỏi (Trần Trung Kiên): Lợi ích lớn nhất của
việc viết sách là gì?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Viết sách có lợi ích vô cùng. Thứ nhất: Viết sách cũng chính là một phương
thức học tập bởi thông qua viết bạn học được nhiều hơn là trước khi viết. Thứ
hai: Viết sách giúp bạn truyền tải kiến thức đến với thế giới thông qua đó biến đổi
xã hội để xã hội tốt đẹp hơn. Thứ ba: Viết sách tạo ra thu nhập cho bản
thân nếu như tác phẩm của bạn bán chạy và nổi tiếng, thu nhập từ tiền bản quyền
(sau khi phân phối tác phẩm) cũng khá lớn nếu bạn được độc giả yêu thích. Thứ
tư: Viết sách và xuất bản sách – trở thành tác giả đồng nghĩa với bạn là người nổi
tiếng, có uy tín, có tiếng nói đối với cộng đồng. Thứ năm: Viết sách sẽ phát huy tài
năng của bạn – Có một con số thú vị thống kê rằng tại Mỹ TOP những người có thu
nhập cao nhất chính là những người “viết sách thuê”.
Hỏi (Trần Trung Kiên): Viết sách thuê có vi phạm luật không?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Tôi không biết điều
này vì tại Việt Nam cũng chưa có luật. Tuy nhiên tại Mỹ điều này là bình thường
và được xem là một nghề. Người viết sách thuê tự nhận mình là nhà
văn viết thuê – Họ thường có thu nhập đứng hàng TOP của nước Mỹ hiện tại.
Hỏi (Trần Trung Kiên): Viết sách thuê có phải là một nghề cao quý không?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Tôi không trả lời
câu hỏi này. Thực tế mọi nghề đều cao quý, chỉ có những người không có nghề mới
không cao quý. Nếu bạn có khả năng viết và nếu bạn bán khả năng đó để người
khác sử dụng để tạo ra nguồn thu nhập chính đáng cho mình – thì tất cả đều cao
quý. Nếu không, tại Mỹ đã không công nhận nghề này! Và nếu không, thì những người
viết thuê đã không phải là những người có thu nhập cao nhất nước.
Hỏi (Trần Trung Kiên): Anh có phương pháp
nào để giúp cho những người viết sách hay?
Trả lời (Trần Trung Kiên): Thứ nhất viết sách giúp cho mỗi người có thể tạo ra quyển sách cho chính mình và phân
phối nó đến với cộng đồng, gia tăng tri thức xã hội, đóng góp vào nền văn minh
của nhân loại. Thứ hai: Tại Mỹ đây là một nghề hẳn hoi và có nguồn thu nhập cao
ngất ngưởng. Đó là lý do tại sao khóa học “Làm thế nào để viết một quyển sách hay bán
chạy ra đời” nhằm giúp những ai bước vào nghề viết sách thành công hơn
trên con đường mà mình đã chọn.
